„Od zarania dziejów ludzkość poszukująca żywności wytyczała drogi poznania świata.  Głód był motorem postępu i wciąż pozostaje źródłem wszelkiej ludzkiej energii, dobrej i złej; jest podstawą rozwoju, przyczyną konfliktów, alibi dla sumienia, ceną ludzkiego trudu.  Wokół żywności wyrastały cywilizacje i ścierały się imperia, z jej powodu popełniano zbrodnie, ustanawiano prawa i zdobywano władzę.”

M. Toussaint-Samat

Dlaczego jemy?



Jemy, aby utrzymać nasz organizm przy życiu. Aby dostarczyć mu energii oraz niezbędnych składników odżywczych. Ale jemy także dlatego, bo spożywane przez nas jedzenie, sposób spożywania jedzenia oraz okoliczności, w jakich je spożywamy, stanowią wyraz naszej tożsamości kulturowej. Jemy, bo dzięki temu redukujemy napięcie emocjonalne. Wyrażamy emocje, kompensujemy braki. Jemy w reakcji na bodźce i jemy, bo jedzenie czynimy formą nagradzania się.

Jedzenie nie jest procesem jednofunkcyjnym. Obok tej podstawowej, oczywistej, fundamentalnej – funkcji fizjologicznej – pełni także rolę psychologiczną, psychospołeczną oraz kulturową.

pożywienie jako tożsamość kulturowa

Przybieranie pewnych postaw w stosunku do różnych zachowań jedzeniowych, to znaczy na przykład niejedzenie określonych produktów czy powstrzymywanie się od spożywania jedzenia w niektóre dni, może być podyktowane przynależnością do danej grupy. W tym miejscu należy również wspomnieć o religijnym aspekcie jedzenia – przygotowywanie potraw to ucieleśnienie symboli, a rytuały związane z przyrządzaniem jedzenia to nadawanie codziennemu życiu wymiaru świętości.  Pożywienie może być również rozpatrywane w kategorii władzy społecznej, stanowi ono bowiem symbol statusu społecznego.

pożywienie jako forma interakcji społecznej

Pożywienie stanowi narzędzie komunikacji w obrębie rodziny oraz większej grupy społecznej. Posiłek to między innymi sposób okazywania miłości. Jak pisze Lawrence, „pożywienie stanowi środek, za pomocą którego kobiety okazują swoją miłość oraz troskę o dzieci, kochanków, mężów i przyjaciół”.

pożywienie jako manifestacja Ja

Jedzenie stanowi komunikat wewnętrznych potrzeb i konfliktów: między jedzeniem a odmową jedzenia, między poczuciem winy a przyjemnością, między zdrowiem a przyjemnością. Znaczenie pożywienia jest ściśle związane z kwestią tożsamości płciowej i seksualności w ogóle. Świadczy o tym powiązanie niektórych produktów żywnościowych z płcią (szczególnie wyraźne w reklamie) i  biologiczne podobieństwo między jedzeniem i seksem (oba są podstawowymi popędami służącymi przeżyciu). Czyż pewna znana piosenka nie podkreśla tego związku dość mocno?

CDN.